Çocuklar Neden Yalan Söyler, Hangi Yaşta Görülür? Çocukların zaman zaman yalan söylemesi, birçok ebeveynin karşılaştığı bir durumdur. Özellikle oyunlarını renklendirmek veya gerçekleşmesini umdukları hayaller üzerine yalanlar söyleyebilirler. Ancak çocuklar büyüdükçe yalanın olumsuz sonuçlarını da öğrenirler ve yalan söylemenin zararlı olduğunu kavrarlar. Peki, tehlike çanları çocuklar için ne zaman çalmaya başlar?
Çocuklar Neden Yalan Söyler, Hangi Yaşta Görülür? Çocuklar yalanın başkalarına zarar verebileceğinin farkında değillerdir. Okul öncesi dönemde yalan söyleme, çocuğun gelişiminin bir belirtisi olarak kabul edilebilir. Yani, çocuğunuz yalan söylüyorsa, bunun onun kötü bir çocuk olduğu anlamına gelmediğini unutmamak önemlidir. Peki, çocuklar neden yalan söyler ve yalan söyleyen çocuklarla nasıl başa çıkılmalıdır? Bu konuyu okul öncesi öğretmeni ve eğitim uzmanı Emine Özen ile konuştuk.
Çocuklar Neden Yalan Söyler
“Çocuklar doğuştan yalan söyleme yeteneğiyle gelmezler, ancak hayatta kalma güdüsüyle doğarlar. Bu nedenle, karşılaştıkları durumları çözmek için deneyim kazanmaları ve sosyalleşmeleri gerekmektedir” diyor Emine Özen. Çocukların neden yalan söylediğine dair şu açıklamaları yapıyor:
“Çocuklar deneyim kazanırken sosyalleşirler ve yalan söyleme eğilimlerinin sebepleri arasında, oyunlarını renklendirmek isteği, cezadan veya sorumluluktan kaçınma isteği veya keyfi olarak zamanı uzatma gibi nedenler olabilir. Bunun yanı sıra, ihmal edilmiş veya yeterince ilgi görmemiş bir çocuk, ilgi çekmek amacıyla yalan söyleyebilir. Başkalarını taklit etme veya olumsuz duygularıyla başa çıkmak ve sosyal kabul sağlamak için de yalan söyleyebilirler. Ancak, çocukların yalan söylemelerinin tek bir nedeni yoktur, özellikle karmaşık sorunlarda.”
Çocuklarda Yalan Hangi Yaşlarda Görülür
Yalan söylemek her yaş grubunda farklı nedenlerle görülebilir. Ancak çocukların yalan söyleme şekilleri, yetişkinlerin yaptığı yalanlardan farklılık gösterir. Çünkü çocuklar yalanın yol açabileceği sorunları tam anlamıyla kavrayamazlar ve sonuçlarını öngöremezler.
Eğitim uzmanı Emine Özen, yalan söylemenin çocuğun gelişim dönemine ve yalana başvurma ihtiyacına bağlı olarak değişkenlik gösterdiğini belirtiyor. Şöyle devam ediyor:
“Her yaş grubu için yalan söylemek farklı anlamlar taşır. 3 yaşına kadar olan dönemde çocuklar yalan söylese de, altında gerçekleşmesini umdukları veya hayalleri olabilir. 3-5 yaş arasında, hayal ile gerçeği ayırt edememe devam ederken yalan söyleme davranışı başlar. Çocuklar, duygusal ifade sürecinde büyük önem taşıyan oyun oynama sürecinde, hayal güçlerinin etkisiyle yalan söyleyebilirler. Bu dönemde gerçekdışı konuşmalar sıkça görülür. Ancak çocuğun gerçeklik algısının zamanla oluşacağı unutulmamalıdır. 5-6 yaş itibarıyla yalan kavramının farkındalığı oluşmaya başlar. Birini kandırmanın doğru bir davranış olmadığını anlarlar. 10-11 yaşından sonra çocukların yalan konusunda becerileri gelişmiş olur.”
