Depresif bozukluklar, kaydedilen tarihin başlangıcından beri insanoğlunda olan duygu durum bozukluklarıdır. Hipokrat, tam anlamıyla siyah safrayı ifade eden melankoli olarak adlandırılan depresyona işaret ediyordu. Edebiyat ve sanat, yüzlerce yıldır klinik depresyon olarak da adlandırılan depresyonu resmetmiştir, fakat bugün depresif bir bozukluğa değinirken ne demek istiyoruz? 19. yüzyılda, insanlar depresyonu, mizacın kalıtsal bir zayıflığı olarak düşündü. 20. yüzyılın ilk yarısında Freud, depresyonun gelişimini suçluluk ve çatışmaya bağladı.
1950’lerde ve 60’larda, sağlık uzmanları depresyonu endojen ve nevrotik olmak üzere ikiye ayırdılar. Endojen, depresyonun vücudun içinden, belki de genetik kökenli veya hiçbir yerden çıkmadığı anlamına gelir. Nevrotik veya reaktif depresyon, bir eşin ölümü veya iş kaybı gibi diğer önemli kayıplar gibi net bir çevresel çökme faktörüne sahiptir.
Depresif hastalıklar, milyonlarca insanı etkilediği için büyük bir halk sağlığı sorunudur. Depresyonla ilgili gerçekler arasında yetişkinlerin yaklaşık %10’unun, gençlerin % 8’inin bir tür depresif bozukluk yaşadığı görülmektedir. Doğum sonrası depresyon, kadınları doğumdan sonra etkileyen en yaygın ruh sağlığı bozukluğudur.
Depresyondan muzdarip ergenler obeziteyi geliştirmek ve sürdürmek için risk altındadır.
Büyük bir tıbbi çalışmada, depresyon, artrit, hipertansiyon, kronik akciğer hastalığı, diyabet ve koroner arter hastalığı kadar önemli sorunlara neden olmuştur.
Depresyon, insan immün yetmezlik virüsü ( HIV ) ve diğer birçok tıbbi hastalığa yakalanan koroner arter hastalığı ve astım risklerini artırabilir. Depresyonun diğer komplikasyonları, hastalık, ölüm ve diğer birçok tıbbi durumu arttırma eğilimini içerir.
Depresyon, neredeyse tüm diğer zihinsel sağlık durumlarıyla bir arada bulunabilir, bu da hem depresyon hem de diğer akıl hastalığının kombinasyonundan muzdarip olanların durumunu ağırlaştırır.
Yaşlılarda depresyon kronik olma eğilimindedir, iyileşme oranının düşük olması ve genellikle tedavi edilmemesi, yaşlı erkeklerin en yüksek intihar oranına sahip olması nedeniyle endişe vericidir.
Açık araştırma kanıtlarına ve tedaviyle ilgili klinik kılavuzlara rağmen, depresyon sıklıkla tedavi edilmez. Hastalar doktora başvurmaktan kaçınırlar.
Kadınlarda, erkeklerde gençlerde ve çocuklarda farklı belirtiler vererek oluşan depresyona daha ayrıntılı olarak bakalım:
Kadınlarda Depresyon Belirtileri
Erkeklerle karşılaştırıldığında, kadınlar daha erken yaşlarda depresyon geliştirme eğilimindedir ve daha uzun süren ve daha sık tekrarlayan eğilimde depresif dönemler geçirir. Kadınlar, atipik depresyon belirtileri (örneğin, çok fazla yemek ya da uyumak, karbonhidrat bağımlılığı, kilo alımı, kollarda ve bacaklarda ağır bir his, akşamları kötüleşme ve uyumakta sıkıntı). Ayrıca, depresyonu olan kadınlar erkeklere göre daha sık endişe, yeme bozuklukları ve bağımlı kişilik semptomlarına sahiptir.
Menopozdan hemen önce ve sonra yaşamın süresi olan Perimenopoz, 10 yıl kadar sürebilir. Perimenopoz ve menopoz yaşamın normal evreleri olsa da, perimenopoz, bu süre zarfında depresyon riskini arttırır. Ayrıca, geçmişte depresyon geçirmiş kadınların, perimenopoz sırasında majör depresyon gelişme olasılığı beş kat daha fazladır.
Erkeklerde Depresyon Belirtileri
Kadınlara kıyasla, depresyonu olan erkeklerin bazen başkalarına acı verme noktasına kadar düşük enerji, sinirlilik ve öfke yaşamaları daha olasıdır. Depresyonlu erkeklerde ayrıca uyku problemleri, iş veya hobilere ilgi kaybı ve madde bağımlılığı gösterme olasılığı daha yüksektir. Aşırı derecede çalışabilirler ve depresyon ile mücadele ederken, bu durumdaki kadınların dört katı kadar intihar gibi riskli davranışlarda bulunabilirler. Bu zorluklara rağmen, erkeklerin herhangi bir rahatsızlık, özellikle de depresyon için tedavi olma olasılıkları çok daha düşük olma eğilimindedir.
Gençlerde Depresyon Belirtileri
Daha fazla sinirlenmeye ek olarak, gençler daha önce keyif aldıkları aktivitelere olan ilgilerini kaybedebilir, ağırlıklarında bir değişiklik yaşayabilir ve maddeleri kötüye kullanmaya başlayabilir. Ayrıca, daha fazla risk alabilirler, güvenlikleri için daha az endişe duyabilirler ve intiharlar, depresyonda olduklarında daha sık görülür. Genellikle, sivilce genç depresyon riskini artırır.
Çocuklarda Depresyon Belirtileri
Bebeklerin, küçük çocukların ve okul öncesi çocukların duygularını ifade etmesi genellikle mümkün değildir, davranışlarla üzüntüsünü gösterme eğilimindedirler. Örneğin, geri çekilebilir, büyümeye devam etmeyebilir veya gelişemezler. Okul çağındaki çocuklar okul performanslarında gerileyebilir, fiziksel şikâyetler, kaygı veya sinirlilik yaşayabilirler. İlginç bir şekilde, bazı çocuklar düşük özgüvenlerini telafi etmenin bir yolu olarak depresyondayken daha mutlu gibi davranabilir. Bu nedenle, depresyon teşhisi koymak zorlaşabilir.
Depresyonu olan çocuklar ve ergenler klasik semptomları yetişkinlerde tarif edildiği gibi yaşayabilirler, ancak aşağıdakiler de dahil olmak üzere bu semptomlar yerine veya bunlara ek olarak başka semptomlar da gösterebilirler:
- Düşük okul performansı
- Kalıcı can sıkıntısı veya sinirlilik
- Baş ağrısı ve karın ağrısı gibi fiziksel sorunlara sık rastlanan şikâyetler
Klasik “yetişkin” depresyon belirtilerinden bazıları, çocuklukta yeme veya uyku düzenindeki bir değişiklik gibi üzüntü duygularına kıyasla daha az veya çok belirgin olabilir.
